„Edukacja regionalna podstawą kształtowania postaw obywatelskich i patriotycznych” - relacja z konferencji

Tarnobrzeg

25 października 2019 r. Biblioteka Pedagogiczna w Tarnobrzegu wspólnie z PCEN Odziałem w Tarnobrzegu zorganizowała dla nauczycieli i wychowawców konferencję zatytułowaną „Edukacja regionalna podstawą kształtowania postaw obywatelskich i patriotycznych”.

Honorowy patronat nad przedsięwzięciem objęli: Podkarpacki Kurator Oświaty i Marszałek Województwa Podkarpackiego.
Głównym założeniem konferencji było wsparcie szkół w realizowaniu jednego z priorytetów  polityki oświatowej MEN – Wychowanie do wartości przez kształtowanie postaw obywatelskich i patriotycznych.
Program ten zakłada, że głównym przekaźnikiem wartości jest wychowanie  poprzez  wskazanie wzorców i szlachetnych postaw pracujących dla dobra kraju i regionu.  Region to nasza mała ojczyzna, która jest dla nas kolebką zapewniającą ciągłość kulturową społeczeństwa a zarazem  kształtuje poczucie własnej wyjątkowości, odrębności, przy równoczesnej otwartości i tolerancji.
Tematem rozpoczynającym konferencję było wyjaśnienie przez dr hab. Annę Szylar  kluczowych zagadnień dotyczących neurodydaktyki w praktyce nauczyciela. W wyjątkowo przystępny sposób zwróciła uwagę na dziedzinę wiedzy, której celem jest badanie procesu nauczania i uczenia się z perspektywy pracy naszego mózgu. Możliwości naszego mózgu są niewyobrażalne, ponieważ inne zadania przypisane są prawej półkuli a inne lewej. Największy efekt pracy naszego mózgu jest gdy następuje synergia pomiędzy oboma półkulami. Zasygnalizowała, że na pracę naszego mózgu pozytywnie wpływa: prawidłowy  sposób odżywiania, zdrowy sen, ruch i ćwiczenia fizyczne, edukacja przez całe życie, poznawanie i wykonywanie różnorodnych czynności, które  przyczyniają się do powstawania nowych neuronów.  Dlatego też w edukacji należy zadbać na wszystkich etapach nauczania, aby wykorzystywać metody , które mają wpływ na prawidłowy proces rozwoju naszego mózgu i jego higienę psychiczną. Budującym dla nas  jest stwierdzenie, że wszystkie  osiągniecia technologiczno-informacyjne  powstają w oparciu o nasze pomysły i badania naukowe, dające „końcowy produkt i efekt”.
Kolejna prelegentka Grażyna Tereszkiewicz – konsultant PCEN w Rzeszowie zaprezentowała trendy w edukacji, skupiając się na grach planszowych  i metodach aktywizujących. Myślą przewodnią jej wykładu była bardzo ważna teza „jak uczę, a nie czego uczę”.  Podkreśliła, że zarówno gry planszowe jak też metody aktywizujące pobudzają uczniów do działania i ciekawych pomysłów związanych z tematyką omawianego  zagadnienia podczas zajęć.
Następnie Joanna Kluz – pracownica Muzeum Zamku w Łańcucie przybliżyła słuchaczom zagadnienia nt. „Edukacja muzealna - przestrzenią budowania świadomości lokalnej”. Rozpoczęła swoją prelekcję od  znaczących działań historycznych  10 Pułku Strzelców Konnych, który przed II wojną światową stacjonował w Łańcucie i bronił zacięcie miasta we wrześniu 1939 roku. Na stałe wpisał się w szczytne cele i zasługi miasta. Dlatego od lat w ostatnią niedzielę kwietnia obchodzone jest  Święto 10 Pułku Strzelców Konnych, aby uczcić pamięć tych, którzy bohatersko walczyli i nierzadko oddali życie w obronie Polski. Podkreśliła jak istotne jest kształtowanie od najmłodszych lat właściwej postawy wobec dziedzictwa i przeszłości własnego regionu. Pozwala to na odnalezienie własnych korzeni, tożsamości kulturowej i znalezienie swojego miejsca we współczesnym świecie.
W dalszych rozważaniach, skupiła uwagę na  fascynującej wystawie pt. „Nowy poczet władców Polski. Świerzy kontra Matejko”, która prezentuje  serię 49 portretów władców Polski autorstwa Waldemara Świerzego (1931-2013) zestawionych z rysunkami Jana Matejki (1838 -1893).  Nowy poczet władców Polski został zainicjowany w 2004 roku przez Andrzeja Pągowskiego. W jego ramach wybitny polski grafik i portrecista – profesor Waldemar Świerzy, na podstawie najbardziej aktualnej wiedzy historycznej, stworzył 49 portretów władców. Emocjonalne, pełne pasji wizerunki stworzone przez Waldemara Świerzego i towarzyszące im barwne opisy fizyczności władców są okazją do nowego, niebanalnego spojrzenia na historię naszego kraju.
Dużą ciekawostką dla uczestników było zaprezentowanie nowej pomocy dydaktycznej pt. „ Młody człowiek a patriotyzm na podstawie gry strategicznej – wrzesień 1939 przez  Tomasza Ciacha – nauczyciela, I Społecznego liceum im. Hetmana Tarnowskiego w Tarnobrzegu. Wskazał jak nowoczesne narzędzia dydaktyczne potrafią być inspirujące dla  uczniów i wyjątkowo  rozbudzają ich zainteresowanie przy rozwiazywaniu różnorodnych zagadek dydaktyczno-strategicznych, na lekcjach historii i nie tylko. Podczas tej prezentacji, uczestnicy mieli możliwość włączenia się go gry i sprawdzić swoje możliwości w zakresie wirtualnych działań wojennych w czasie II wojny światowej – „Wrzesień 1939 – historyczna gra bitewna”.
W kolejnej prelekcji, Beata Trybuła -  omówiła „Współczesny patriotyzm i społeczeństwo obywatelskie w projektach edukacyjnych  Muzeum Regionalnego w Stalowej Woli”. Na wstępie zaznaczyła, że muzeum gromadzi i udostępnia nietuzinkowe eksponaty związane z dziejami regionu i  historią miasta i okolic. Organizuje różnorodne wystawy: historyczne, okolicznościowe, literackie i regionalne.
W ramach projektów edukacyjnych prowadzi szeroko zakrojoną działalność dydaktyczno-wychowawczą, na którą składają się zajęcia edukacyjne: krajoznawcze, historyczne, ochrony środowiska  i artystyczne. Dużą uwagę przywiązuje do organizowania różnorodnych działań, mających na celu propagowanie  postaw patriotycznych,  podczas organizowanych wycieczek do miejsc historycznych.  Organizowane są też  różnorodne imprezy przybliżające zwyczaje i obyczaje ludowe np. Wigilia – wspólne kolędowanie itp.   Zasygnalizowała,  że edukacja regionalna to kształtowanie młodego człowieka jako związanego ze swoją kulturą, jej przeszłością i tradycjami. To przekazywanie wartości i treści regionalnych w celu zachowania ich dla następnych pokoleń.
Ostatni wykład poświęcony był zagadnieniom nt. „Rola dziedzictwa kulturowego Ziemi Sandomierskiej w budowaniu świadomości patriotycznej”, który zaprezentowała Anna Boroń  z Muzeum Okręgowego w Sandomierzu.  Przypomniała, że Muzeum Okręgowe w Sandomierzu jest spadkobiercą tradycji Muzeum Ziemi Sandomierskiej i jako kolejne pokolenie muzealników kontynuują prace swoich poprzedników, będąc jednocześnie swoistym łącznikiem między przeszłością a teraźniejszością.  W szerokim zakresie prowadzą działania na rzecz edukacji regionalnej i historycznej.  Organizują zajęcia  i lekcje dla różnych grup wiekowych, w których jest  pierwiastek: historyczny, patriotyczny i regionalny  - wskazujący jak ważne jest miejsce w którym urodziliśmy  się i w danej chwili żyjemy (np. projekt stworzenia stroju sandomierskiego).   Wachlarz tych akcji jest bardzo bogaty - odbywa się to poprzez poznanie tradycji, zwyczajów i obrzędowości własnego regionu, co pozwala na integrację ze środowiskiem, zapewnia poczucie więzi społecznych, a tym samym poczucie bezpieczeństwa.
Konferencja cieszyła się dużym zainteresowaniem wśród nauczycieli  i wychowawców świadczy o tym duża frekwencja, ponieważ  prezentowana tematyka jest kluczowym zagadaniem  wychowawczym na wszystkich etapach kształcenia.
 
Wyjątkową atrakcją dla uczestników była przygotowana wystawa „Nowy poczet władców Polski. Świerzy kontra Matejko”, którą mogli podziwiać podczas przerwy .
Należy zaznaczyć, że ekspozycja ta jest nadal dostępna dla wszystkich zainteresowanych  w sali wystawowej Biblioteki  do 30 listopada br.

Autor: BP Tarnobrzeg